Diabetes Mellitus (Diyabet), pankreasın beta hücrelerinden salgılanan insülin hormonunun tam veya kısmi yetersizliği sonucu ortaya çıkan karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmaları bozuklukları ile karakterize olan, yaşam boyu süren kronik bir metabolizma hastalığıdır. Klinik olarak polidipsi (çok su içmek), poliüri (çok idrar yapmak.), polifaji (fazla yeme), kilo kaybı gibi klasik belirtileri mevcuttur.
Kimler Diyabet Hastasıdır?
• Yapılan tahlillerde Hba1c değeri %6.5’in üstünde olanlar,
• Açlık kan şekeri 126mg/dl veya daha yüksek çıkanlar.
• Tokluk kan şekeri 140mg/dl veya daha yüksek çıkanlar.
Diyabetin beraberinde getirdiği komplikasyonları ise;
• Koroner kalp hastalığı
• İnme
• Damar hastalıkları
• Retinopati (gözde sorunlar)
• Nefropati (böbrekte sorunlar)
• Nöropati (sinir hastalıkları) şeklinde sıralanabilir.
Tip 1 Diyabet Pankreasın beta hücrelerinden salgılanan insülin hormonunun tamamen salgılanmaması sonucu ortaya çıkan, ömür boyu süren bir metabolizma hastalığıdır. Özellikle;
• Çocuk ve gençlerde
• Ani olarak başlar,
• Hastaların vücut ağırlığı genelde normaldir.
• İnsülin üretimi çok az veya yoktur
• Çok su içme, sık idrara çıkma, acıkma, kilo kaybı gibi belirtiler ile kendini gösterir.
Bu hastaların mutlaka doktor ve diyetisyen kontrolünde Tip 1 Diyabete özel beslenme programı uygulaması yapılmalı ve insülin dozları ayarlanmalıdır.
TİP 2 DİABETES MELLİTUS ( İnsüline Bağımlı Olmayan Diabetes Mellitus)
Genellikle orta yaş aralığında başlayan (40 – 65), pankreastan salgılanan insülin hormonun yetersiz salgılanması sonucu ortaya çıkan, özellikle kronik rahatsızlığı olan kişilerde daha sık karşılaşılan bir metabolizma hastalığıdır. Özellikle,
• Genelde 40 yaş üstü kişiler görülen
• Yavaş başlayan bir rahatsızlıktır.
• Genetik yatkınlık söz konusudur.
• Şeker hastalarının büyük çoğunluğu obezdir.
• İnsülin üretimi normal/az/çok
• Genellikle kilo verememe nedeni olarak belirti göstermektedir.
Tip 2 diyabet hastalarının mutlaka doktor ve diyetisyen kontrolünde, kişiye özel beslenme programı, fiziksel aktivite ve ilaç tedavisi(gerekiyorsa) uygulanmalıdır.
Başarılı bir diyabet tedavisi için;
. Sağlıklı beslenme
. Hareketli yaşam
. Düzenli ilaç/insülin kullanma
. Kendi kendine şeker takibi (kan şekeri günlüğü) yapılmalıdır.